Patron trędowatych
W połowie XIX w.
w Królestwie Hawajów szalały choroby dawniej tam nieznane,
głównie kiła (syfilis) i trąd. Władca Kamenahameha IV
wysłał wszystkich chorych na wyspę Molokai. Nie było z nimi
lekarzy, kapłanów ani przedstawicieli rządu. Wszystko zmieniło
się, kiedy przybył belgijski zakonnik, ojciec Damien. Pod jego
kierunkiem budowano domy, organizowano pomoc dla chorych i leki.
Ojciec Damien umarł zarażony trądem. Został beatyfikowany przez
Jana Pawła II w 1995 r. Jest patronem chorych na trąd i AIDS,
opiekunem odtrąconych.
Filozof życia
Innym słynnym człowiekiem,
który spędził większość życia na pomaganiu chorym (w środkowej
Afryce), był Albert Schweitzer. Ten niemiecki filozof, teolog, muzyk
i lekarz założył w afrykańskim mieście Lambaréné
(obecnie w Gabonie) słynny na cały świat szpital, w którym
leczono przede wszystkim chorych na śpiączkę i trąd. Przez
pewien czas był tam jedynym lekarzem i zajmował się tysiącami
pacjentów. Jest znany także jako filozof, którego główne
przesłanie zawierało się w zdaniu: „Jestem życiem, które
pragnie żyć, pośród życia, które pragnie żyć”.
W roku 1952 Schweitzer został uhonorowany pokojową Nagrodą Nobla.
Polski święty z Puri
Kandydatem do
nagrody Nobla (w roku 2002) był także zmarły niedawno ojciec
Marian Żelazek. Nasz rodak spędził w indyjskim mieście Puri
nad Zatoką Bengalską ponad 30 lat. Chorzy na trąd byli tam
odtrącani, dopiero przybycie ojca Żelazka zmieniło ich sytuację.
Otrzymywali żywność i leki, mieli dach nad głową.
Hindusi uważali ojca Żelazka za świętego człowieka. To oni zgłosili jego kandydaturę do pokojowej Nagrody Nobla.
Warto wiedzieć
Liczba nowych przypadków
trądu zmniejsza się o 20% z roku na rok. W 2004 r.
odnotowano ponad 400 tys. takich zakażeń.
Utrata kończyn czy palców występuje nie na skutek samej choroby tylko jej powikłań (utraty czucia), a powikłaniom można zapobiegać.
Trąd jest uleczalny. Stosuje się (przez minimum pół roku) tzw. terapię wielolekową (znaną z angielskiego skrótu MDT) na którą składają się trzy środki: dapson, rifampicyna i klofazimina. Od 1995 r. bezpłatne leczenie zapewnia Światowa Organizacja Zdrowia.
Z zielonym krzyżem na płaszczu
Istniejący
do dzisiaj Zakon Rycerzy i Szpitalników św. Łazarza
z Jerozolimy, czyli lazaryci, powstał w trakcie pierwszej
wyprawy krzyżowej. Początkowo był to zakon szpitalny, opiekujący
się m.in. chorymi na trąd. Potem z trędowatych
rycerzy-pacjentów utworzono ramię zbrojne zakonu. Symbolem zakonu
jest zielony krzyż. Na podstawie dekretów papieskich wszystkie
leprozoria przeszły w połowie XIII w. pod opiekę zakonu św.
Łazarza. To głównie lazaryci opiekowali się trędowatymi
w średniowiecznej i nowożytnej Europie.